طراحی الگوی مفهومی ارزیابی عملکرد راهبردی: مبتنی بر زنجیره ارزش‌آفرینی راهبردی پویا

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

     چرا با وجود روش‌ها، رویکردها و الگوهای بی‌شمار و مختلف در حوزه مدیریت راهبردی، هنوز هم، به اقرار صاحب‌نظران، درصد بالایی از سازمانها در اجرای آن ناکام مانده‌اند؟ قسمت مهمی از این ناکامی، ناشی از ناکارآمدی خود رویکرد‌ها و روش‌‌ها در پایش عملکرد راهبردی است. سازمان‌ها نمی‌تواند به‌صورت مستمر عملکرد راهبردی خود را پایش کرده و خود را با محیط پیچیده و پویای پیرامونی منطبق کنند. پژوهش حاضر، زنجیره ارزش‌آفرینی را محوراصلی طراحی الگویی برای ارزیابی عملکرد راهبردی سازمان قرار می‌دهد. و به جای در پیش گرفتن دیدگاهی بخشی و ایستا و لحاظ روابط ساده و خطی، پویایی را عنصر اصلی این زنجیره می‌داند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که متغیرها، ابعاد و روابط درون چنین الگویی چگونه خواهند بود. در مرحله اول، با مرور ادبیات تحقیق، متغیرهای تأثیرگذار و ابعاد آن‌ها شناسایی‌شده و برای نهایی‌ کردن آن‌ها از روش دلفی استفاده شده است. در مرحله بعد، منطق روش تحلیل پویایی سیستم‌ها (SD) برای تعیین مفروضات دینامیک و روابط علّی میان ابعاد و استخراج الگوی بکار گرفته شده است. در نهایت، دیدگاه جدیدی مطرح‌شده که بر اساس آن، سازمان برای اینکه سطح مطلوبی از عملکرد را به صورت پایدار و در بلندمدت داشته باشد بایستی این قابلیت را در خود ایجاد نماید که سطح بالایی از پیچیدگی و ناپایداری را درک کرده، پایش کند و مجموعه‌ای از عوامل را با لحاظ پویایی میان آنها باز آرایی و بازتولید نماید. 

کلیدواژه‌ها


  1. اسماعیل‌پور، رضا، ملک‌اخلاق، اسماعیل و قضاوت، سمیه (1388). تعیین و ارتقاء موقعیت راهبردی پالایشگاه تهران بر مبنای الگوی دلتا و رویکرد پویایی‌های سیستم. چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، 30، 141-159.
  2. رضائیان، علی، لشکربلوکی، مجتبی (1389). هوشمندی رقابتی و تصمیم‌گیری راهبردی. چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، 35، 43-65.
  3. میلتنبرگ، جان (1384). مدیریت راهبردی صنعتی (ترجمه علی محقر، مهدی منظری حصار، علیرضا پویا). مشهد: سخن گستر.
  4. Andrews, K.R. (1971). The Concept of corporate strategy. Dow Jones-Irwin: Homewood, IL.
  5. Ansoff, H.I. (1965).Corporate Strategy: An Analytical Approach to Business Policy for Growth and Expansion. McGraw-Hill: New York.
  6. Baker, J., Cao, Q., Jones, D.R., & Song, J. (2010). Dynamic Strategic Alignment Competency: A Theoretical Framework and an Operationalization.Journal of the Association for Information Systems, 12(4), 299-322.
  7. Bordum, A. (2010). The Strategic Balance in a Change Management Perspective. Society and Business Review, 5(3), 245-258.
  8. Bowman, C. & Ambrosini, V. (2000). Value Creation versus Value Capture: Towards a Coherent Definition of Value in Strategy. British Journal of Management, 11, 1-15.
  9. Brown, G. W. (2009). Value Chains, Value Streams, Value Nets, and Value Delivery Chains, BPTrends, 31 (2), 21-32.
  10. Bryson, J.M. (1995).Strategic planning for public and nonprofit organizations. John wiley & sons: San Francisco, USA.
  11. Chandler, A.D. (1962). Strategy and Structure: Chapters in the History of the Industrial Enterprise. M.I.T. press: Cambridge.
  12. Chorn, N.H. (1991). The Alignment Theory: Creating Strategic Fit. Management Decision. 29 (1), 20-24.
  13. Clark, C.E., N.C. Cavanaugh, C.V. Brown, & Sambamurthy, V. (1997).Building Change-Readiness Capabilities in the IS Organization: Insights from the Bell Atlantic Experience, MIS Quarterly, 21(4), 425-45.
  14. Fabi, B., Raymond, L., & Lacoursie`re, R. (2009). Strategic Alignment of HRM Practices in Manufacturing SMEs: A Gestalts Perspective, Journal of Small Business and Enterprise Development, 16(1), 346-356.
  15. Forester, J.w. (1969). Industrial Dynamics, Massacusetts: MIT press.
  16. Handerson, J. & Venkatraman, N. (1993). Strategic Alignment: A model For Organizational Transformation via Information Technology.M.I.T. press: Cambridge.
  17. Jermias, J., Gani, L. (2004). Integrating Business Strategy, Organizational Configurations and Management Accounting Systems with Business unit Effectiveness: A Fitness Landscape Approach. Management Accounting Research, 15, 179–200.
  18. Jouriou, k. & Kalika, p. (2004). Strategic Alignment: A Performance Tool (An empirical study of SMEs), Paris IX Dauphine University, CREPA.
  19. Kaplan, R.S. & Norton, D.P. (2008). The Execution Premium: Linking Strategy to Operations for competitive advantage. Harvard Business School Publication Corporation: Boston, Massachusetts.
  20. Kaplan, R.S. & Norton, D.P. (1996). Translating Strategy into Action, Harvard Business School Press, Boston, MA.
  21. Kaplinsky, R. & Morris, M. (2000). A Handbook for Value Chain Research.Prepared for the IDRC.Institute of Development Studies at the University of Sussex, Brighton, UK.
  22. Kearns, G.S. & Lederer, A.L. (2000). The Effect of Strategic Alignment on the use of IS-Based Resources for Competitive Advantage. Journal of Strategic Information Systems, 9, 265– 293.
  23. Kim, W.C., & Mauborgne, R. (2005). Blue Ocean Strategy: How to Create Uncontested Market Space and Make the Competition Iirrelevant. Harvard Business School: Press Boston.
  24. Lepak, D.P., Smith K.G. & Taylor, M.S. (2007). Value Creation and Value Capture: A Multilevel Perspective. Academy of Management Review, 32, 180-194.
  25. Luftman, J., & Brier, T. (1996).Achieving and Sustaining Business-IT Alignment.California Management Review, 42(1), 109-122.
  26. Luftman, J.N. (2000) Assessing Business–IT Alignment Maturity. Communications of Association for Information
  27. McCarthy, I.P. (2004). Manufacturing Strategy: Understanding the Fitness Landscape. International Journal of Operation & Production Management, 24(2), 124-150.
  28. Miles, R.E., Snow, C.C., Meyer, A.D., & Coleman, C. (1978). Organizational Strategy, Structure, and Process. The Academy of Management Review, 3(3), 546-562.
  29. Miller D. (1992). Environmental Fit versus Internal Fit, Organization Science, 3(2), 159-78.
  30. Mintzberg, H. (1987a). Crafting Strategy. Harvard Business Review, 87(4), July-August, 66-74.
  31. Mintzberg, H. (1987b). The strategy Concept II: Another Look at Why Organizations Need Strategies. California Management Review, 30(1), 25-32.
  32. Mintzberg, H. (1990). The design school: Reconsidering the basic premises of strategic management. Strategic Management, 35(3), 86-94.
  33. Mintzberg, H. (1994). The Fall and Rise of Strategic Planning. Harvard Business Review, 23(3), 48-57.
  34. Nielsen, S., & Nielsen, E. H. (2008). System Dynamics Modeling for a Balanced Scorecard Computing the Influence of Skills, Customers, and Work in Process on the Return on Capital Employed, Management Research News, 31(3), 169-188.
  35. Niven, P.R. (2005). Balanced scorecard diagnostics: Maintaining Maximum Performance. Wiley: Hoboken, NJ.
  36. Nudurupati.S.S.,Bitici.U.S., Kumar.V. & Chan.F.T.S. (2011). State of the Art 37. Literature Review on Performance Measurement. Computers & Industrial Engineering, 60 (1), 279-290.
  37. Oliver, C., & Holzinger, I. (2008). The Effectiveness of Strategic Political Management: A Dynamic Capabilities Framework. Academy of Management Review, 33(2), 496-520.
  38. Parahalad, C.K., & Hamel, G. (1990). The Core Competences of the Corporation, Harvard Business Review, 30, 79-91.
  39. Porter. M.E. (1985a). Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance. Free Press: New York.
  40. Porter, M. E. (1985b). Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance. New York: The Free Press.
  41. Porter, M.E. (1996). What is Strategy?. Harvard Business Review, 74(6), 61-78.
  42. Porter, M.E. (1996). Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors. New York: The Free Press.
  43. Rodgers, D. (2010). Vision to Value Creation: A Balanced Fit Strategic Dynamic Capabilities Process, Capellauniversity.
  44. Santa, R., Vemuri, R., Ferrer, M., Bretherton, P., & Hyland, P. (2010). Understanding The Impact Of Strategic Alignment On The Operational Performance Of Post Implemented Technological Innovation. CINet.
  45. Teece, D.J. (2009). Dynamic Capabilities & Strategic Management: Organizing for Innovation and Growth. Oxford: Oxford University Press.
  46. Teece, D.J. (1997). Pisano G. &Shuen A., Dynamic Capabilities & Strategic Management.Strategic Management Journal, 18, 509-533.
  47. Weiss, J.W., & Anderson, D. (2004). Aligning Technology and Business Strategy: Issues & Frameworks, A field study of 15 Companies. In: Proceeding of the 37th. Hawaii International Conference on System Sciences, 8, 1–10.