تاثیر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی بر دانش زیست‌محیطی و رفتار‌های حامی محیط‌زیست مصرف‌کنندگان

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشگاه خلیج فارس

2 دانشگاه یزد

چکیده

دنیای مدرن موجب افزایش آلودگی‌ها و مشکلات زیست‌محیطی و در نتیجه افزایش نگرانی مصرف‌کنندگان در رابطه با محیط‌زیست شده است. این نگرانی‌ها شروع به خودنمایی در الگوهای خرید آن‌ها کرده و موجب به وجود آمدن گروه جدیدی از مصرف‌کنندگان با عنوان مصرف‌کنندگان سبز شده است. اگرچه شواهد نشان می‌دهد نگرانی‌های زیست‌محیطی در بین مصرف‌کنندگانی ایرانی در حال افزایش است با این وجود تمام مصرف‌کنندگان به یک اندازه سبز نیستند. برای بازاریابی موثر محصولات سبز، بازاریابان نیازمند تقسم‌بندی مصرف‌کنندگان سبز به بخش‌هایی با ویژگی‌های مشابه و استفاده از استراتژی‌ بازاریابی متمایز برای هر بخش هدف هستند. در پژوهش‌های پیشین از متغیر‌های جمعیت‌شناختی به صورت گسترده‌ای برای بخش‌بندی و شناسایی ویژگی‌های مصرف‌کنندگان سبز استفاده شده است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر متغیر‌های جمعیت‌شناختی مختلف بر دانش زیست‌محیطی و رفتار‌های حامی محیط‌زیست مصرف‌کنندگان بود که بدین منظور از مدل‌سازی معادله ساختاری استفاده شد. به دلیل اینکه متغیر های موجود در مدل از نوع ترتیبی بودند از روش آماری حداقل مربعات موزون برای مدل‌سازی معادله ساختاری استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد جنسیت، سن و درآمد تاثیر معناداری بر میزان دانش و رفتار‌های حامی محیط‌زیست مصرف‌کنندگان دارند. همچنین یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند خانم‌ها و افراد مسن‌تر با درآمد متوسط یا کم مصرف‌کنندگان سبزتری هستند. bstract      The modern world has increased the environmental pollution and problems and therefore has led consumers to become more concerned about the environment.  Such concerns have begun to be displayed in their purchasing patterns and have led to a new segment of consumers called green consumers. Despite the evidence shows that environmental concern is on the rise among Iranian consumers, but not all the consumers are equally green. To be able to more effectively market green products, marketers need to segment green consumers and use differentiated marketing strategy for each target segment. Demographic variables have been widely used in the past researches for segmentation and profiling of green consumers. The purpose of this research was to examine the impact of various demographic variables on environmental knowledge and pro-environmental behaviors of consumers. Structural equation modeling was used for this purpose. Because all of the variables in the model were ordinal, Weighted Least Squares statistical method was used for structural equation modeling. The results of this study indicate that gender, income and age have significant effect on environmental knowledge and pro-environmental behavior of consumers. Also, findings of this study show that women and older consumers with mediate or low income are greener consumers. Keywords: Green Consumer; Demographic Characteristics; Environmental Knowledge; Environmental Friendly Behaviors; Structural Equation Modeling; Weighted Least Squares

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. خورشیدی, غلامحسین, بانوئی, عرفان و سروی همپا, حمید (1388). بررسی تاثیر متغیرهای ارزشی بر تمایل به خرید محصولات دوستدار محیط. چشم انداز مدیریت, 31, 81-98.
  2. قاسمی, وحید (1389). مدلسازی معادله ساختاری در پژوهش های اجتماعی. جامعه شناسان.
  3. محمدیان, محمود و ختائی, امیر (1389). رابطه میان عوامل روانی، اجتماعی و رفتار مصرف کننده سبز. مدیریت بازرگانی, 3(7), 143-160.
  4. مهربانی, تایماز و قاضیزاده, مصطفی (1388). استراتژیهای بازاریابی سبز به عنوان مزیت رقابتی عصر جدید. چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک, (ص. 1-8). تهران.
  5. Abeliotis, K., Koniari, C., & Sardianou, E. (2010). The Profile of The Green Consumer in Greece. International Journal of Consumer Studies, 34(2), 153-160.
  6. Banyte, J., Brazioniene, L., & Gadeikiene, A. (2010). Ivestigation of green consumer profile: A case of Lithuanian market of eco-friendly food products. ECONOMICS AND MANAGEMENT(15), 374-384.
  7. Benton, R. (1994). Environmental Knowledge and Attitudes of Undergraduate Business Students Compared to Non-Business Students. Business & Society, 33(2), 191-211.
  8. Diamantopoulos, A., Schlegelmilch, B. B., Sinkovics, R. R., & Bohlen, G. M. (2003). Can Socio-Demographics Still Play a Role in Profiling Green Consumers? A Review of The Evidence And an Empirical Investigation. Journal of Business Research, 56(6), 465-480.
  9. Do Paco, A. M. F., & Raposo, M. L. B. (2010). Green consumer market segmentation: empirical findings from Portugal. International Journal of Consumer Studies, 34(4), 429-436.
  10. Do Paco, A. M. F., Raposo, M. L. B., & Filho, W. L. (2009). Identifying the green consumer: A segmentation study. Journal of Targeting, Measurement and Analysis for Marketing, 17(1), 17-25.
  11. DSouza, C., Taghian, M., Lamb, P., & Peretiatko, R. (2007). Green Decisions: Demographics and Consumer Understanding of Environmental Labels. International Journal of Consumer Studies, 31(4), 371-376.
  12. Fryxell, G. E., & Lo, C. W. H. (2003). The Influence of Environmental Knowledge and Values on Managerial Behaviours on Behalf of The Environment: An Empirical Examination of Managers in China. Journal of Business Ethics, 46(1), 45-69.
  13. Fuller, D. A. (1999). Sustainable Marketing: Managerial - Ecological Issues (1 ed.): Sage Publications.
  14. Gilg, A., Barr, S., & Ford, N. (2005). Green Consumption or Sustainable Lifestyles? Identifying The Sustainable Consumer. Futures, 37(6), 481-504.
  15. Hancock, G. R., & Mueller, R. O. (2006). Structural Equation Modeling: a Second Course: Information Age Publishing.
  16. Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. R. (2008). Structural Equation Modeling: Guidelines for Determining Model Fit. The Electronic Journal Of Business Reasearch Methods, 6(1), 53-60.
  17. Ishaswini, N., & Datta, S. K. (2011). Pro-Environmental Concern Influencing Green Buying: A Study on Indian Consumers. International Journal of Business and Management, 6(6).
  18. Iyer, E. S., & Kashyap, R. K. (2007). Consumer Recycling: Role of Incentives, Information, And Social Class. Journal of Consumer Behaviour, 6(1), 32-47.
  19. Jain, S. K., & Kaur, G. (2006). Role of Socio-Demographics in Segmenting and Profiling Green Consumers. Journal of International Consumer Marketing, 18(3), 107-146.
  20. Jansson, J., Marell, A., & Nordlund, A. (2010). Green Consumer Behavior: Determinants of Curtailment and Eco-Innovation Adoption. Journal of Consumer Marketing, 27(4), 358-370.
  21. Joreskog, K. G. (1994). On the Estimation of Polychoric Correlations and Their Asymptotic Covariance Matrix PSYCHOMETRIKA, 59(3), 381-389.
  22. Joreskog, K. G. (2006). Structural Equation Modeling With Ordinal Variables Using LISREL: Scientific Software International (SSI).
  23. Manafi, M., Hojabri, R., Saeidinia, M., Borousan, E., Khatabi, P., & Khoeravi, B. (2011). The Effect of Consumer Perception on Green Purchasing Behavior in Iran. Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research In Business, 3(3), 1070-1076.
  24. Memery, J., Megicks, P., & Wiliams, J. (2005). Ethical and Social Responsibility Issues in Grocery Shopping: a Preliminary Typology. Qualitative Market Research: An International Journal, 8(4), 339-412.
  25. Milfont, T. L., & Duckitt, J. (2004). The Structure of Environmental Attitudes: A First- and Second-order Confirmatory Factor Analysis. Journal of Environmental Psychology, 24(3), 289-303.
  26. Mostafa, M. M. (2007). Gender Differences in Egyptian Consumers? Green Purchase Behaviour: The Effects of Environmental Knowledge, Concern and Attitude. International Journal of Consumer Studies, 31(3), 220-229.
  27. Mostafa, M. M. (2009). Shades of Green: A Psychographic Segmentation of The Green Consumer in Kuwait Using self-Organizing Maps. Expert Systems with Applications, 36(8), 11030-11038.
  28. Ngo, A. T., West, G. E., & Calkins, P. H. (2009). Determinants of Environmentally Responsible Behaviours For Greenhouse Gas Reduction. International Journal of Consumer Studies, 33(2), 151-161.
  29. Poortinga, W., Steg, L., & Vlek, C. (2004). Values, Environmental Concern, and Environmental Behavior A Study into Household Energy Use. Environment and Behavior 36(1), 70-93.
  30. Rowlands, I. H., Scott, D., & Parker, P. (2003). Consumers and Green electricity: Profiling Potential Purchasers. Business Strategy and the Environment, 12(1), 36-48.
  31. Smallbone, T. (2005). How Can Domestic Households Become Part of The Solution to England's Recycling Problems? Business Strategy and the Environment, 14(2), 110-122.
  32. Stern, P. C. (2000). Toward a Coherent Theory of Environmentally Significant Behavior. Journal of Social Issues, 56(3), 407-424.
  33. Stern, P. C., Dietz, T., & Kalof, L. (1993). Value Orientations, Gender, and Environmental Concern. Environment and Behavior, 25(5), 322-348.
  34. Straughan, R. D., & Roberts, J. A. (1999). Environmental Segmentation Alternatives: a Look at Green Consumer Behavior in The New Millennium. Journal Of Consumer Marketing, 16(6), 558-575.
  35. Tilikidou, I. (2007). The Effects of Knowledge And Attitudes Upon Greeks' Pro-Environmental Purchasing Behaviour. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 14(3), 121-134.
  36. Wagner, S. A. (2005). Understanding Green Consumer Behavior: A qualitative cognitive approach: Routledge.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 مهر 1394
  • تاریخ بازنگری: 17 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار