در اقتصاد جهانی مبتنی بر رقابت و همکاری بین سازمانها، مدیریت راهبردی روابط بین سازمانی نقش کلیدی ایفا میکند و انتقال دانش بین سازمانهای همکار یک موضوع مرکزی و اصلی به گونهای که بدون تحقق این امر دستیابی به هدفهای جهانی مانند نوآوری مشترک امکانپذیر ناست. اما انتقال دانش خالی از ریسک نیست و ممکن است سازمانها در صورت انتقال دانش، مزیت رقابتی خود را از دست داده و طی فرایند انتقال، دانش محرمانه خود را هم منتقل کنند. این پژوهش برآن است تا با معرفی این مفهوم و ارائه الگوی مفهومی در این زمینه، به شرکتها در شناسایی و اندازه گیری ریسک های انتقال دانش کمک نماید و نهایتا با ارائه چارچوب مدیریت ریسک انتقال دانش، به سازمانها در مدیریت روابط بین سازمانی کمک نماید. در این راستا سه عامل به عنوان عوامل کلیدی شناسایی شدند که ابعاد الگوی پیشنهادی را تشکیل میدهند و عبارتاند از: "ریسک های مربوط به نوع همکاری"، "ریسک های مربوط به نوع شبکه" و"ریسک های مربوط به نوع مجاورت فیزیکی". الگوی پیشنهادی با استفاده از فن تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم و مدل سازی معادله ساختاری در صنایع استان قزوین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی الگوی پیشنهادی در صنعت نشان می دهد که عامل نوع شبکه از اهمیت بالاتری برخوردار است. Mohammad Rahim Ramazanian ***[1] Abstract In worldwide economy, which is based on competition and cooperation between organizations, strategic management of Inter Organization Relationship (IOR) has a crucial role. Moreover, knowledge transfer in IOP is a crucial issue without which reaching such goals as joint innovation is impossible. However, sharing Knowledge is not risk-free and organizations might lose their competitive advantage if they transfer knowledge without any in depth consideration. The private and secret knowledge may transfer due to transfer process. The purpose on this study is to present a conceptual model that identifies key factors affecting knowledge transfer risk in IOR. Proposed model will provide guidelines for companies in identifying and measuring knowledge transfer risks and lastly will help them to achieve better management of IOR. In this regard, three key factors were identified as dimensions of suggested model. They consist: “collaboration related risks”, “network related risks” and “proximity related risks”. Proposed model is analyzed with second confirmatory factor analysis and Structural equation modeling in Qazvin province industries. The result shows that the network type is more important than other types. Keywords: Risk; Knowledge Transfer; Knowledge Transfer Risk.* MSc. Student, University of Guilan.** Assistant Professor, Guilan University (Corresponding Author).E-mail: m.moradi@guilan.ac.ir***Associate Professor, Guilan University.
سرمد، زهره.، بازرگان، عباس.، حجازی، الهه (1390). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه، چاپ بیست و دوم.
طبرسا، غلامعلی.، اورمزدی، نوشین.، (1387).، تبیین و سنجش عوامل زمینهای برای استقرار مدیریت دانش: مطالعه موردی شرکت پخش فراوردههای نفتی- تهران. چشمانداز مدیریت بازرگانی.، شماره 26.، صص 39-69.
قاسمی، وحید (1390). برآورد حجم بهینه نمونه در الگویهای معادله ساختاری و ارزیابی کفایت آن برای پژوهشگران اجتماعی. انجمن جامعهشناسی ایران، شماره 4.
قاسمی، وحید (1392). مدلسازی معادله ساختاری در پژوهشهای اجتماعی با کاربرد AMOS Graphics. تهران: انتشارات جامعهشناسان، چاپ دوم.
مومنی، منصور.، دشتی، مجتبی.، بایرامزاده، سونا.، سلطان محمدی، ندا (1392). مدلسازی معادله ساختاری با تأکید بر سازههای بازتابنده و سازنده. تهران: انتشارات مؤلف، چاپ اول.
میرفخرالدینی، سیدحیدر.، حاتمی نسب، سیدحسن.، طالعی فر، رضا.، کنجکاور منفرد، امیررضا.، (1389).، مدیریت دانش، نوآوری دانش و عملکرد نوآوری در شرکت-های کوچک و متوسط.، چشمانداز مدیریت بازرگانی.، شماره2- پیاپی 35- صص 103- 118.
Alhawari, S., Karadsheh, L., Nehari Talet, A., & Mansour, E. (2012). Knowledge-Based Risk Management framework for Information Technology project. International Journal of Information Management, 32(1), 50-65.
Barney, J. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of management, 17(1), 99-120.
Bayer, F., & Maier, R. (2006). Knowledge risks in inter-organizational knowledge transfer. Proceedings of I-KNOW'06, Graz, Austria.
Bou-Llusar, J. C., Escrig-Tena, A. B., Roca-Puig, V., & Beltran-Martin, I. (2009). An empirical assessment of the EFQM excellence model: evaluation as a TQM framework relative to the MBNQA model. Journal of Operations Management, 27(1), 1-22.
Byrne, B. M. (2013). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Routledge.
Cao, M., Vonderembse, M. A., Zhang, Q., & Ragu-Nathan, T. S. (2010). Supply chain collaboration: conceptualisation and instrument development. International Journal of Production Research, 48(22), 6613-6635.
Cummings, J. L., & Teng, B.-S. (2003). Transferring R&D knowledge: the key factors affecting knowledge transfer success. Journal of Engineering and Technology Management, 20(1-2), 39-68. doi: 10.1016/s0923-4748(03)00004-3
Gheorghe, M. (2012). The Risk Associated To The Knowledge Transfer At Organizational Level. In Proceedings of the International Management Conference (Vol. 6, No. 1, pp. 570-576). Faculty of Management, Academy of Economic Studies, Bucharest, Romania.
Hallikas, J., Karvonen, I., Pulkkinen, U., Virolainen, V. M., & Tuominen, M. (2004). Risk management processes in supplier networks. International Journal of Production Economics, 90(1), 47-58.
Kim, D. Y., Kumar, V., & Kumar, U. (2012). Relationship between quality management practices and innovation. Journal of Operations Management, 30(4), 295-315.
Lavastre, O., Gunasekaran, A., & Spalanzani, A. (2012). Supply chain risk management in French companies. Decision Support Systems, 52(4), 828-838.
Marabelli, M., & Newell, S. (2012). Knowledge risks in organizational networks: The practice perspective. The Journal of Strategic Information Systems, 21(1), 18-30.
Marra, M., Ho, W., & Edwards, J. S. (2012). Supply chain knowledge management: A literature review. Expert systems with applications, 39(5), 6103-6110.
Massingham, P. (2010). Knowledge risk management: a framework. Journal of Knowledge Management, 14(3), 464-485.
Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J. Y., & Podsakoff, N. P. (2003). Common method biases in behavioral research: a critical review of the literature and recommended remedies. Journal of applied psychology, 88(5), 879.
Perrott, B. E. (2007). A strategic risk approach to knowledge management. Business Horizons, 50, 523-533.
Smith, M., Lyles, M. A., & Tsang, E. W. (2008). Inter‐organizational knowledge transfer: Current themes and future prospects. Journal of management studies, 45(4), 677-690.
Trkman, P., & Desouza, K. C. (2012). Knowledge risks in organizational networks: an exploratory framework. The Journal of Strategic Information Systems, 21(1), 1-17.
Trkman, P., & McCormack, K. (2009). Supply chain risk in turbulent environments—A conceptual model for managing supply chain network risk. Int. J.ProductionEconomics, 119, 247-258.