چکیده

در تحقیق حاضر در راستای بهبود عملکرد بانکهای تجاری کشور در حوزه بین المللی و ارزی، بازارگرایی در این بانکها به عنوان یک عامل مؤثر مورد توجه قرار گرفته تا یک مقیاس بومی برای سنجش آن در بانکهای تجاری کشور توسعه داده شود و همچنین وضعیت بانکهای تجاری کشور بر اساس این مقیاس مشخص شود. پس از مطالعات نظری و اکتشافی از منابع داخلی و خارجی( الکترونیکی و غیر الکترونیکی)، یک مقیاس جامع ترسیم شده است که نشان دهنده ابعاد بازارگرایی با رویکرد ذینفع محور است. به منظور سنجش اعتبار مقیاس طراحی شده نظرات 50 نفر از خبرگان دریافت و مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. بر اساس مقیاس تأیید شده از سوی خبرگان، در بانکهای تجاری توزیع و گردآوری شده است. با عنایت به بررسی 5 بانک تجاری بزرگ و دریافت نظر 60 نفر از هر بانک، در مجموع از 300 نفر از مدیران و کارشناسان بخش بین المللی بانکهای تجاری کشور نظرسنجی شده است. یکی از یافته های این مطالعه "مقیاس بومی سنجش بازارگرایی در بانکهای تجاری کشور " است که در آن نقش و اهمیت مؤلفه های اصلی به ترتیب(1) رفتار هوشمند، ( 2) تحلیل و برنامه ریزی پاسخ راهبردی، ( 3) اجرا و کنترل پاسخ راهبردی، و ( 4) سیستمها و بخش های هماهنگ است. یافته دیگر این مطالعه نشان می دهد وضعیت این مقیاس در بانکهای تجاری ملی ایران، صادرات، ملت و سپه مناسب بوده و فقط در بانک تجارت نامناسب است. این نتایج میتواند مبنای پیشنهادات سازنده ای برای نظام بانکی کشور و نیز هر کدام از بانکها در خصوص افزایش ارتقای بازارگرایی آنها باشند.